Zalecenia

„Moje Boisko Orlik 2012 szansą na rozwój aktywności społecznej” – skrót raportu badan jakościowych wykonanych na zlecenie Ministerstwa Sportu i turystyki przez Projekt Społeczny 2012 Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego

  1. Zbudowanie obiektu „Orlik” było w wielu zbadanych przypadkach jak kostka domina, uruchamiająca energię społeczną i pomysłowość, oraz inne zmiany na lepsze. Zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, „Orlik” może stymulować większą dbałość o najbliższe otoczenie, okoliczne chodniki, ławki, place zabaw, ścieżki biegowe.

  2. Mimo, że „Orlik” jest z założenia obiektem dostępnym dla wszystkich mieszkańców, w wielu miejscach widać dominację tylko jednej grupy użytkowników: chłopców w wieku szkolnym oraz dorosłych mężczyzn. Jednak również kobiety, dziewczynki, całe rodziny, osoby starsze i osoby niepełnosprawne chętnie skorzystałyby z oferty boiska. Aby było to możliwe, konieczne jest zaszczepienie w animatorach i urzędnikach gminy przekonania, że są to dla nich również grupy docelowe. „Orlik” będzie dostępny dla wszystkich, jeśli będzie możliwe uprawianie na nim większej liczby dyscyplin i gier, nie tylko piłki nożnej.

  3. Potencjał „Orlika” realizuje się nie tylko poprzez funkcje sportowe, ale i funkcję lokalnej „świetlicy” na świeżym powietrzu. Jest tzw. „trzecim miejscem”, przestrzenią różną od domowej, komercyjnej i związanej z pracą, która ma wielkie znaczenie dla budowania więzi społecznych. Istnienie „Orlika” skłania ludzi do zachowań zespołowych, do samodzielnego organizowania się, bo nie można grać samemu, trzeba „się skrzyknąć”. By utrwalić te oddolne, zespołowe dążenia, warto zachęcać do zakładania lokalnych niekomercyjnych klubów sportowych przy „Orliku”, które, działając na podstawie prawa o stowarzyszeniach, mogłyby być stroną w umowach o dotacje i sponsoring.

  4. Największym czynnikiem ryzyka i zagrożeniem dla obiektów „Orlik” jest niedocenianie i niedoinwestowanie animatorów. To oni decydują o wykorzystaniu społecznego potencjału boisk. Konieczne są programy szkoleń i rozwoju profesjonalnego skierowane do animatorów, a także umożliwienie im wymiany doświadczeń, pomysłów i rywalizacji.

  5. Zarządzanie boiskiem tylko przez jedną instytucję, bez współpracy z innymi, stoi w sprzeczności z ideą ogólnodostępności. Dużo lepsze efekty przynosi współpraca i wspólny pomysł nad najbardziej dostosowanymi do sytuacji konkretnego „Orlika” działaniami i zasadami funkcjonowania. Otwarcie się na współpracę z innymi instytucjami oraz włączenie samych mieszkańców do konsultacji i współdecydowania o „Orliku”, może być świetnym i innowacyjnym sposobem na trening z demokracji i postaw obywatelskich.

  6. „Orlik” niesie potencjał edukacyjny – jeśli animatorzy (np. we współpracy z przychodnią zdrowia, organizacja pozarządową lub lokalną biblioteką) zostaną odpowiednio przeszkoleni, mogą prowadzić zajęcia z profilaktyki zdrowotnej, zdrowego stylu życia i diety dla wielu grup społecznych, łącznie z innymi zajęciami na „Orliku”.